Sencha is een groene thee, afkomstig uit Japan. Deze theesoort heeft in de afgelopen jaren enorm aan populariteit gewonnen. Sencha omvat ongeveer 80% van de totale theeproductie in Japan. In dit artikel lees je alles wat je altijd al wilde weten over deze theesoort.
De geschiedenis van sencha
Al in de 9e eeuw werd er in Japan thee gedronken, maar de thee zoals we die tegenwoordig kennen en de lokale verbouwing hiervan startte rond 1190, toen de boeddhistische priester Myōan Eisai theezaden vanuit China mee naar Kyoto bracht. Daar werd het verwerkingsproces van de thee geoptimaliseerd en ontstonden ook de eerste Japanse theetuinen. De Chinese theeceremonie werd overgenomen en verfijnd, naar Japanse gebruiken. In eerste instantie was groene thee vooral bedoeld als medium voor meditatie en religieuze doeleinden, maar geleidelijk gingen steeds meer mensen het drinken, op allerlei verschillende gelegenheden. Zo werd het steeds gebruikelijker om de dag te beginnen of te eindigen met een kop groene thee, maar was het ook een populaire drank tijdens feesten. Vandaag de dag is het niet meer weg te denken uit het dagelijks leven, in Japan, maar ook daarbuiten.
De productie van sencha
Sencha is een Japanse groene thee die wordt gebruikt zonder de theebladeren te rollen, wat bij veel andere groene theesoorten wel gebeurt. Het theeblad wordt geplet en gestoomd. Het woord ‘sencha’ betekent letterlijk ‘gewelde thee’, wat verwijst naar de methode waarop de thee wordt gemaakt; van gedroogde theebladeren. Hierdoor ontstaat ook de typische vorm van platte naalden. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld matcha, een andere bekende Japanse groene thee. Bij matcha wordt het blad volledig vermalen tot poeder en vervolgens gemengd met heet water. Het blad zelf zit dus in de thee. Bij sencha is het slechts de extractie van het blad dat het hete water tot thee maakt. Ook Chinese groene thee wordt op een andere manier bereid, namelijk in een pan gebakken (ook wel ‘gebrande thee’ genoemd).
De smaak van sencha hangt af van het seizoen en de plek waar het geplukt is, maar men beweert dat de lekkerste sencha de allereerst geplukte sencha van het jaar is, de shincha (‘nieuwe thee’). Het shincha seizoen, afhankelijk van de regio, is tussen begin april en eind mei, tot 88 dagen na de eerste lentedag. De ideale kleur van sencha is goudachtig groen. De smaak is afhankelijk van de temperatuur van het water. Met heet water is de smaak intenser dan met iets afgekoeld water, waarbij de smaak meer subtiel en romig is. Sencha wordt in Japan in de koude jaargetijden heet en in warme jaargetijden koel gedronken.
Kenmerken van Sencha
Sencha is een theesoort die bekend staat als een mooie lichtgeel-groene drank met een frisse, spinazieachtige geur en een licht-notige, mildkrachtige smaak. Het stomen van de thee zorgt voor een verschil in smaak tussen Chinese en Japanse groene thee. De Japanse groene thee heeft een wat meer plantaardig, bijna grasachtige smaak. Sencha en andere groene theesoorten die worden gestoomd (zoals de meeste Japanse groene thee) zijn ook groener van kleur en (wanneer er relatief heet water wordt gebruikt voor de thee) iets bitterder dan de Chinese variant. Ook heeft sencha een verfijnd aroma.
Sencha thee wordt zoals gezegd steeds vaker gedronken. Dat is logisch, want de smaak is erg goed en de thee bevat allerlei gezonde stoffen, zoals vitamine A, EGCG, vitamine C/D/E, Polyphenol E, tannine, polyfenolen en flavonoïden. Van alle theesoorten bevat sencha de meeste anti-oxidanten en wordt daarom als zeer gezond bestempeld.
Sencha thee zetten
Ga je sencha thee zetten? Volg dan onderstaande tips.
Sencha hoort van hele theeblaadjes gemaakt te zijn: gebruik 3 gram sencha (dat is ongeveer 2 theelepels) per kopje van 90ml water, maar iets minder als je van slappe thee houdt.
Het water moet gekookt hebben, maar laat je daarna afkoelen tot tussen de 75 en 80°C voor je het gebruikt. Dat is behoorlijk lager dan wat de meeste theedrinkers gewend zijn. Veel theedrinkers gebruiken altijd kokend water voor het zetten van thee, maar dat is bij sencha niet wenselijk. Dit komt de authentieke smaak namelijk niet ten goede. Als sencha thee gezet wordt op een temperatuur die hoger ligt dan 80°C, wordt deze bitter van smaak. In de zomer is koude sencha ook lekker.
Laat de sencha vervolgens 2 tot 5 minuten trekken, afhankelijk van de gewenste sterkte. Sencha bewaar je donker en droog en consumeer je het liefst binnen 3 maanden.
In Japan drinken ze sencha trouwens uit kleine cups. Met kleine slokjes wordt er van de thee genoten. Nog meer smullen wordt het tijdens een Japanse theeceremonie met iets zoets erbij, bedoeld om de bitterheid van de thee te compenseren.
Soorten sencha
Zoals hierboven al vermeld zijn er veel verschillende soorten sencha. De kwaliteit wordt meestal bepaald aan de hand van de manier waarop de thee wordt verbouwd. Hierbij wordt er gekeken naar de delen van de theeplant die gebruikt worden, hoe de plant is gegroeid (direct in de zon, in de schaduw, etc.) en het moment van oogsten.
De beste sencha wordt zoals gezegd vroeg in de lente geplukt en noemt men shincha (nieuwe thee) of ichibancha (eerste pluk).
Daarna volgen nibancha (tweede pluk), sanbancha (derde pluk) en kocha (vorig jaar). Daarnaast zijn er nog de sencha soorten fukamushicha en bancha. Fukamushicha is bijna hetzelfde als normale sencha maar de bladeren worden hier ongeveer twee keer langer gestoomd dan bij gewone sencha. Hierdoor krijgt de thee een vollere smaak en donkerdere kleur. Bancha is daarentegen een thee van wat lagere kwaliteit, die wordt gemaakt van laat geoogste bladeren (ergens tussen de zomer en de herfst).
Maar dat is nog niet alles! Binnen de soort sencha zijn er nog veel meer soorten zoals:
- Asamushi en chumushi. Dit is thee die heel licht gestoomd wordt, asamushi slechts zo’n 30 seconden, chumushi zo’n 30 tot 90 seconden.
- Kabuse sencha of kabusecha. Dit is overdekte sencha, die wordt beschouwd als een op zichzelf staande soort.
- Jô Sencha en Toku Jô Sencha. Dit zijn respectievelijk superieure sencha, en extra superieure sencha.
- Hachijuhachiya sencha. Dit is sencha die exact 88 dagen na de eerste lentedag geoogst is.
- Deze soort wordt ook wel eens ‘jade dauw’ genoemd. Het is een luxere en wat duurdere variant want deze theestruiken groeien zo’n 20 dagen lang in volledige schaduw. Hierdoor hebben de bladeren een hoger cafeïnegehalte en is de thee een stuk zoeter.
Chinese sencha
Naast de Japanse sencha, is ook Chinese sencha een veel gedronken groene thee. Er is een duidelijk verschil tussen deze twee pure groene theesoorten, niet alleen in de kleur en structuur van de theebladeren maar ook in smaak. Groene sencha thee wordt dus zowel in Japan als in China geproduceerd. Dit geeft al een opmerkelijk verschil: China is een land met veel bergen waardoor de thee voornamelijk in het binnenland groeit, in tegenstelling tot Japan dat een eiland is omringd door water.
Japanse sencha wordt aan het begin van het proces kort gestoomd om oxidatie te voorkomen. Chinese groene thee wordt direct gebakken in de pan. Dit geeft het grootste verschil tussen de twee theesoorten. Hierdoor bestaat de Japanse sencha uit naaldvormige theebladeren die donkergroen zijn van kleur. De thee geeft een meer plantaardige, grassige smaak.
Chinese sencha geeft een milde, iets zoete smaak en is te herkennen aan de platgedrukte, langvormige theebladeren die lichtgroen van kleur zijn. Door zijn milde smaak is dit een uitermate geschikte theesoort voor de beginnende losse theedrinker. Daarnaast wordt Chinese sencha door de milde smaak veel gebruikt voor het maken van de heerlijkste theemelanges.
Sencha combineren
Hoewel sencha al een heerlijk smaak heeft van zichzelf, is de thee ook uitstekend te combineren met andere smaken. Een fijne combinatie is die met gember. De hete gember verenigt zich verrassend harmonieus met de lichtnotige smaak van sencha. Een andere goede mix is die met citroen of citroengras, waar dit ingrediënt een heerlijk frisse smaak geeft aan de thee. Genieten maar!